Scholen

Marmer en kalksteen

Kenmerkend voor deze gesteenten zijn de attractieve kleurschakeringen en aderingen. Marmers en kalkstenen worden gezien als stijlvolle en voorname bouwmaterialen. Ze zijn door de eeuwen heen in vele bijzondere bouwwerken toegepast. 

Van alle natuursteensoorten is marmer waarschijnlijk wel het meest bekend. Zo bekend dat kalksteen gemakshalve ook marmer wordt genoemd. Dat is niet zo vreemd, omdat marmer uit kalksteen is gevormd en de soorten deels op elkaar lijken.

Overeenkomsten

[list line=”no” style=”style1″]

• Vrijwel volledig gevormd uit kalk (calciumcarbonaat).
• Gevoelig voor zuren.
• De glansgraad moet worden aangepast aan de gebruiks- en onderhoudsintensiteit. In de meeste gevallen voldoet matglans (gezoet) beter dan polijstglans.
• Uiterlijk. Per natuursteen kan het uiterlijk verschillen van regelmatig tot zeer onregelmatig.
• Kwaliteit. Van marmers en kalkstenen zijn vele kwalitatief goede soorten beschikbaar (afhankelijk van de toepassing). Het is niet zo dat marmers betere eigenschappen hebben.

[/list]

Verschillen

[list line=”no” style=”style1″]

• Vorstbestendigheid. Ongeveer 80% van de marmers en slechts zo’n 20% van de kalkstenen is vorstbestendig. Ga zeker bij kalksteen, maar toch ook bij marmer na of de steen vorstbestendig is.
• Structuur. Marmers hebben een kristallijne structuur. Op het breukvlak zijn bij veranderende lichtinval kristalflonkeringen te zien, te vergelijken met kristallen in een suikerklontje. Kalkstenen hebben geen kristallijne structuur. Het breukvlak is dof.
• Kleur. De hoofdkleur – ‘het fond’ – van marmers is meestal wit of grijs en soms roze. Voor kalkstenen is de kleurvariatie veel groter. Ze zijn onder meer leverbaar in crème, beige, zwart en rood.
• Fossielen. In kalksteen zitten vaak fossielen van planten- of dierenresten. Bij marmers is dat door de metamorfose nooit het geval.
• Oppervlaktebewerking. Bij meer gekleurde kalkstenen komen diverse oppervlaktebewerkingen goed tot hun recht. Denk aan polijsten, schuren, stralen, ruw behakken, frijnen en boucharderen. Bij marmers hebben de meeste bewerkingen visueel niet veel effect vanwege de lichte steenkleur. Marmers worden dan ook meestal alleen gepolijst of gezoet.

[/list]

Enkele Marmers

Enkele Kalkstenen

Toepassingen

Marmers en kalkstenen worden voor allerlei toepassingen gebruikt, zoals gevels, vloeren, trappen, balie- en tafelbladen, vensterbanken en gedenktekens.

Steen als ballast

Uit de landen rond de Middellandse Zee komen veel mooie marmers en kalkstenen. In de 17^e eeuw hadden de Nederlandse reders veel handelscontacten met deze landen. Om te kunnen zeilen hadden de schepen voldoende diepgang nodig. Natuursteen werd dan vaak als ‘ballast’ geladen voor de terugweg. Vervolgens werd het in Nederland toegepast als bouwmateriaal. In panden uit die tijd zien we nog de prachtigste toepassingen.

Open boek (livre ouvert)

Dit is een bijzondere verwerkingsmethode, waarmee het materiaal nog fraaier toont. Hiervoor worden twee decoratieve platen, die naast elkaar in een blok natuursteen gezeten hebben, als een boek opengeklapt. Voorzien van een oppervlaktebewerking worden ze dan naast elkaar verwerkt in bijvoorbeeld een vloer of gevel. Het is ook mogelijk om een open boek uit vier delen op te bouwen. Kleurnuances en aderingen lopen dan in de verschillende platen door, wat een indrukwekkend effect geeft.